Porady położnej

KARMIENIE PIERSIĄ – PORADY DLA MAM

Autor: Położna Mirosława Ryba – Romanowska dzięki uprzejmości Mai

Jeśli chcesz mieć sukces w karmieniu piersią, nie czuć się zmęczona karmieniem, uniknąć problemów laktacyjnych i mieć najedzone i zadowolone dziecko to powinnaś stosować następujące zasady.

• Zorganizuj dogodne miejsce do karmienia. Najlepiej jeśli jest to wygodny fotel, który podeprze Ci plecy i łokcie. Potrzebny będzie również koc lub poduszka, którą położysz na swoich kolanach, na nim dziecko, tym samym znajdzie się ono na wysokości piersi a usta dziecka na wysokości Twojej brodawki. Dziecko do karmienia rozwijaj z kocyka – ubranie powinno mieć luźne nie krępujące ruchów.
• Dziecko trzymaj w następujący sposób:
• brzuszek ma być zwrócony do twojego brzucha,
• główka ma znajdować się na Twoim zgięciu łokciowym ( pozycja klasyczna)
• Twoje przedramię podtrzymuje kręgosłup dziecka, a dłoń pośladki. Kręgosłup jest wyprostowany, główka nie zgina się, połączenie punktów biegnących przez ucho, bark i biodro daje linię prostą.
• Dziecko przystawiaj do piersi w tedy, gdy otworzy szeroko buzię, wówczas nakładasz dziecko na pierś – przystawiasz do piersi a nie pierś do dziecka – czyli nie wtykasz brodawki do ust dziecka. Aby dziecko szeroko otworzyło buzię, dotykaj brodawką sutkową górnej lub dolnej wargi dziecka.
• Przyjrzyj się czy dziecko jest dobrze przystawione do piersi :
• brodawka wraz z otoczką tj. około 1.5 – 2 cm powinna znajdować się w buzi dziecka,
• usta dziecka tworzą kąt rozwarty, górna warga jest odchylona , a dolna wywinięta na zewnątrz,
• czubek noska i broda dziecka dotykają Twojej piersi,
• w kąciku ust widać rąbek języka,
• czujesz jak dziecko ssie pokarm, słyszysz jak go połyka ( nie słychać cmokania),
• policzki dziecka są wypełnione, a nie wciągnięte,
• nie czujesz bolesności i pociągania brodawek.
• Jeśli masz duże piersi możesz je podtrzymywać w czasie karmienia , układając 4 palce od dołu piersi, kciuk z boku w kształcie litery C. Palce nie dotykają otoczki. Nie chwytaj piersi dwoma palcami (chwyt papierosowy), ani nie odciągaj piersi palcem od noska dziecka.
• W czasie karmienia musisz być rozluźniona, włącz spokojną muzykę – relaksacyjną.
• Pij płyny – najlepiej niegazowaną wodę mineralną.
• Czas karmienia musi być dostosowany do potrzeb dziecka, musi trwać tyle czasu ile dziecko potrzebuje – średnio od 10 do 20-30 min.
• Karm dziecko często minimum 8 karmień na dobę. W pierwszych dniach po porodzie dziecko zgłasza się do karmienia co 1.5 – 2 godz.
• Karm dziecko nie tylko w dzień ale i w nocy – to ważne!. W nocy w pokarmie jest najwięcej tłuszczu i najwyższy poziom hormonu prolaktyny, która odpowiedzialna jest za produkcję pokarmu.
• Nie podawaj dziecku smoczka, nie dopajaj, nie dokarmiaj ! Pokarm zawiera wystarczającą ilość wody i składników odżywczych , które dostarczają dziecku jedzenia i picia.
• Nie rezygnuj z karmienia nawet jeśli jesteś zmęczona, niewyspana, przeziębiona lub jeśli masz gorączkę.
• Jeśli dziecko nieprawidłowo uchwyciło brodawkę /pierś to należy je odstawić. W tym celu włóż delikatnie swój mały palec w kącik ust dziecka i wyprowadź brodawkę – nie pociągaj aby brodawki nie uszkodzić. Po odstawieniu dziecka, powtórz procedurę przystawiania do piersi.

PROBLEMY W CZASIE KARMIENIA

USZKODZONE BRODAWKI SUTKOWE

Objawy: ból, zaczerwienienie, pęknięcie i lub krwawienie.

Przyczyny:

• nieprawidłowa pozycja i przystawianie dziecka do piersi,
• nawał, zastój pokarmu – z powodu obrzmienia otoczki dziecko nie może prawidłowo uchwycić piersi,
• zaburzenie mechanizmu ssania przez smoczki ( dziecko wycofuje język do tyłu, a nie wykłada do przodu na dziąsło, ssie brodawkę tak jak smoczek z butelki)
• podrażnienie brodawek przez stosowane mydło, kremy, dezodoranty
• grzybica,
• brodawki wklęsłe, płaskie.

Postępowanie:

• jeśli masz przepełnione piersi to odciągnij przed przystawieniem dziecka niewielką ilość pokarmu w celu zmiękczenia otoczki i pobudzenia wypływu pokarmu,
• zacznij karmienie od piersi, która jest mniej bolesna,
• sprawdź, czy dziecko jest dobrze przystawione !
• karm często, aby nie dopuścić do przepełnienia piersi
• zmieniaj pozycje w czasie jednego karmienia (klasyczna, spod pachy)
• delikatnie odłączaj dziecko od piersi wsuwając palec w kącik ust dziecka.

Po karmieniu smaruj brodawki pokarmem, pozwalając mu wyschnąć na skórze, susz i wietrz brodawki, używaj za każdym razem świeżej pieluchy z tetry do stanika, lub świeżych wkładek.

Nigdy:

• nie stosuj kapturków!
• nie używaj do mycia piersi mydła!
• nie stosuj kremów!

Możesz:

• w przypadku bardzo silnej bolesności przyjmować środki przeciwbólowe (paracetamol)
• w ostateczności przerwać karmienie na 24 godz., w tym czasie leczyć uszkodzone brodawki, regularnie odciągać pokarm i karmić dziecko łyżeczką.

ZASTÓJ POKARMU

Objawy zastoju: wyczuwalne stwardnienie w piersi, tkliwość, niewielkie zaczerwienienie, temperatura ciała w normie, dość dobre samopoczucie.

Przyczyny zastoju to:

• zbyt długie przerwy pomiędzy karmieniami,
• brak karmienia nocnego lub zbyt krótkie karmienia,
• zła technika karmienia, nadprodukcja pokarmu,
• miejscowy ucisk np. biustonosza, palca przy karmieniu (chwyt nożycowy, punktowy),
• uraz piersi (uderzenie, forsowny masaż),
• zaburzenia odruchu wypływu pokarmu (emocje, przemęczenie).

Postępowanie:

• karm często, zwłaszcza piersią z zastojem,
• przystawiaj dziecko w różnych pozycjach (szczególnie polecana jest pozycja spod pachy),
• przed karmieniem dziecka stosuj ciepłe okłady np. prysznic i odciągnięcie niewielkiej ilości pokarmu w celu zmiękczenia otoczki,
• rozpoczynaj karmienie od piersi, w której jest zastój,
• po nakarmieniu dziecka stosuj zimne okłady a najlepiej okłady z liści kapusty,
• między karmieniami odpoczywaj.

Przygotowanie kapusty: główkę białej kapusty myjemy, rozdzielamy liście i przechowujemy w lodówce.

Okłady z liści kapusty: po wyjęciu z lodówki kilku liści kapusty (wystarczająca do obłożenia 1 lub 2 piersi), liście rozgniatamy przy pomocy tłuczka, wałka, kładziemy na pierś na to pieluchę z tetry i biustonosz. Okład trzymamy 1 – 1.5 godziny, po czym liście kapusty wyrzucamy, wykonujemy ciepły okład np. prysznic i przystawiamy dziecko do piersi. Po zakończonym karmieniu zakładamy ponownie okład z liści kapusty. Procedurę powtarzamy przez 24 godziny i dłużej do momentu, aż zniknie problem z piersią.

To ważne – Pozycję do karmienia należy wybrać tak, aby broda dziecka znajdowała się po stronie zastoju

ZAPALENIE PIERSI

Najczęściej występuje między 2 a 5 tygodniem po porodzie, choć może zdarzyć się na każdym etapie laktacji. Pokarm przy zapaleniu piersi jest bezpieczny dla dziecka. Nagłe odstawienie dziecka od piersi jest błędem , gdyż wydłuża leczenie.

Objawy zapalenia:

• pierś twarda, obrzęk, zaczerwienienie, silna bolesność,
• samopoczucie złe jak przy grypie ( dreszcze, bóle kostne, bóle głowy, gorączka powyżej 38,5°C).

Postępowanie:

• podobnie jak w zastoju pokarmu , a ponadto – jeśli były uszkodzone brodawki, intensywne ich leczenie,
• możesz stosować leki p/gorączkowe i p/bólowe zdarza się , że trzeba wziąć antybiotyk,
• dużo odpoczywaj w łóżku wraz z dzieckiem (dziecko powinno być z matką),
• pij płyny stosownie do pragnienia.

NIE MASUJ I NIE POZWALAJ NIKOMU MASOWAĆ PIERSI

NIE STOSuJ GORĄCYCH OKŁADÓW – jedynie ciepłe przed karmieniem,

NIE PRZERYWAJ KARMIENIA!

ODCIĄGANIE I PRZECHOWYWANIE POKARMU

Pokarm odciągamy:

• jeśli mamy przepełnione piesi (w celu zmiękczenia otoczki)
• dziecko z jakiś powodów słabo ssie i musimy go dokarmiać
• dla zwiększenia produkcji pokarmuNie należy odciągać pokarmu po każdym karmieniu piersią!Mleko odciągamy:
  • ręcznie,
  • przy pomocy odciągacza
  • laktatora.

  Przed odciąganiem pokarmu, umyj bardzo dokładnie ręce i przestrzenie między palcami. Naczynie do którego odciągasz pokarm, musi być przeznaczone wyłącznie do tego celu, wygotowane ( lub jednorazowe). Dbaj o czystość ciała, bielizny, zwłaszcza biustonosza. Jeśli pokarm będziesz przechowywała, to na opakowaniu naczynia napisz datę odciągnięcia pokarmu

  Ręczne odciąganie pokarmu

  Mleko wyprowadzaj jedynie z zatok mlecznych układając palce na granicy otoczki i piersi Kciuk i palec wskazujący przybliżaj do siebie, jednocześnie wykonuj lekki ruch do przodu. Czynność powtarzaj wielokrotnie, zmieniając ułożenie kciuka i palca wskazującego wokół piersi jak na tarczy zegara (np. kciuk godz. 3, palec wskazujący godz. 9 itp.).

  Przechowywanie pokarmu

  Pokarm można przechować:

  • w temperaturze pokojowej do 12 godzin
  • w lodówce w (+ 4°C ) do 4 dni
  • w zamrażalniku z osobnymi drzwiami ( -10°C) do 3 miesięcy
  • w zamrażarce ( -18°C) od 6 do 12 miesięcy
  • Pokarmu nie należy gotować przed podaniem dziecku, wystarczy podgrzać do temperatury 37°C.
  • Raz odmrożonego pokarmu nie wolno ponownie zamrażać !
  • Przechowywać pokarm w małych porcjach.

  Kilka rad dla mam karmiących swoje pociechy mlekiem z butelki.

  • Butelka po każdym karmieniu musi być dokładnie umyta, wyparzona, wysuszona. Ogranicz do minimum stosowanie środka do mycia naczyń lub innych środków.

  Jeśli kupujesz mleko dla dziecka w sklepie spożywczym to:

  • musi być ono dostosowane do wieku dziecka,
  • sprawdź datę ważności – nie kupuj nigdy mleka przeterminowanego lub gdy kończy się termin ważności,
  • po otwarciu pudełka , zwróć uwagę czy nie ma w nim grudek lub jakiś zanieczyszczeń, jeśli są zrezygnuj z podawania tego mleka,
  • przeczytaj dokładnie instrukcję przygotowania mleka ,
  • przygotuj mleko dla dziecka zgodnie z ilościami podanymi w tabeli – nie zwiększaj lub zmniejszaj ilości zalecanych miarek mleka.
  • mleko przygotuj na przegotowanej najlepiej mineralnej wodzie, przeznaczonej dla noworodków i niemowląt

  Przestrzegaj zasad higieny !!!

  Dziecko żywione sztucznie musi być pojone między posiłkami, przegotowaną niesłodzoną wodą.

  ŻYCZĘ POWODZENIA I DUŻO RADOŚCI

  Mirosława Ryba – Romanowska

  POŁOŻNA

  Trener Szkoły Rodzenia NZOZ „Zawidawie”

  ul. Krzywoustego 290 we Wrocławiu