KARMIENIE PIERSIĄ – PORADY DLA MAM
Autor: Położna Mirosława Ryba – Romanowska dzięki uprzejmości Mai
Jeśli chcesz mieć sukces w karmieniu piersią, nie czuć się zmęczona karmieniem, uniknąć problemów laktacyjnych i mieć najedzone i zadowolone dziecko to powinnaś stosować następujące zasady.
- Zorganizuj dogodne miejsce do karmienia. Najlepiej jeśli jest to wygodny fotel, który podeprze Ci plecy i łokcie. Potrzebny będzie również koc lub poduszka, którą położysz na swoich kolanach, na nim dziecko, tym samym znajdzie się ono na wysokości piersi a usta dziecka na wysokości Twojej brodawki. Dziecko do karmienia rozwijaj z kocyka – ubranie powinno mieć luźne nie krępujące ruchów.
- Dziecko trzymaj w następujący sposób:
- brzuszek ma być zwrócony do twojego brzucha,
- główka ma znajdować się na Twoim zgięciu łokciowym ( pozycja klasyczna)
- Twoje przedramię podtrzymuje kręgosłup dziecka, a dłoń pośladki. Kręgosłup jest wyprostowany, główka nie zgina się, połączenie punktów biegnących przez ucho, bark i biodro daje linię prostą.
- Dziecko przystawiaj do piersi w tedy, gdy otworzy szeroko buzię, wówczas nakładasz dziecko na pierś – przystawiasz do piersi a nie pierś do dziecka – czyli nie wtykasz brodawki do ust dziecka. Aby dziecko szeroko otworzyło buzię, dotykaj brodawką sutkową górnej lub dolnej wargi dziecka.
- Przyjrzyj się czy dziecko jest dobrze przystawione do piersi :
- brodawka wraz z otoczką tj. około 1.5 – 2 cm powinna znajdować się w buzi dziecka,
- usta dziecka tworzą kąt rozwarty, górna warga jest odchylona , a dolna wywinięta na zewnątrz,
- czubek noska i broda dziecka dotykają Twojej piersi,
- w kąciku ust widać rąbek języka,
- czujesz jak dziecko ssie pokarm, słyszysz jak go połyka ( nie słychać cmokania),
- policzki dziecka są wypełnione, a nie wciągnięte,
- nie czujesz bolesności i pociągania brodawek.
- Jeśli masz duże piersi możesz je podtrzymywać w czasie karmienia , układając 4 palce od dołu piersi, kciuk z boku w kształcie litery C. Palce nie dotykają otoczki. Nie chwytaj piersi dwoma palcami (chwyt papierosowy), ani nie odciągaj piersi palcem od noska dziecka.
- W czasie karmienia musisz być rozluźniona, włącz spokojną muzykę – relaksacyjną.
- Pij płyny – najlepiej niegazowaną wodę mineralną.
- Czas karmienia musi być dostosowany do potrzeb dziecka, musi trwać tyle czasu ile dziecko potrzebuje – średnio od 10 do 20-30 min.
- Karm dziecko często minimum 8 karmień na dobę. W pierwszych dniach po porodzie dziecko zgłasza się do karmienia co 1.5 – 2 godz.
- Karm dziecko nie tylko w dzień ale i w nocy – to ważne!. W nocy w pokarmie jest najwięcej tłuszczu i najwyższy poziom hormonu prolaktyny, która odpowiedzialna jest za produkcję pokarmu.
- Nie podawaj dziecku smoczka, nie dopajaj, nie dokarmiaj ! Pokarm zawiera wystarczającą ilość wody i składników odżywczych , które dostarczają dziecku jedzenia i picia.
- Nie rezygnuj z karmienia nawet jeśli jesteś zmęczona, niewyspana, przeziębiona lub jeśli masz gorączkę.
- Jeśli dziecko nieprawidłowo uchwyciło brodawkę /pierś to należy je odstawić. W tym celu włóż delikatnie swój mały palec w kącik ust dziecka i wyprowadź brodawkę – nie pociągaj aby brodawki nie uszkodzić. Po odstawieniu dziecka, powtórz procedurę przystawiania do piersi.
PROBLEMY W CZASIE KARMIENIA
USZKODZONE BRODAWKI SUTKOWE
Objawy: ból, zaczerwienienie, pęknięcie i lub krwawienie.
Przyczyny:
- nieprawidłowa pozycja i przystawianie dziecka do piersi,
- nawał, zastój pokarmu – z powodu obrzmienia otoczki dziecko nie może prawidłowo uchwycić piersi,
- zaburzenie mechanizmu ssania przez smoczki ( dziecko wycofuje język do tyłu, a nie wykłada do przodu na dziąsło, ssie brodawkę tak jak smoczek z butelki)
- podrażnienie brodawek przez stosowane mydło, kremy, dezodoranty
- grzybica,
- brodawki wklęsłe, płaskie.
Postępowanie:
- jeśli masz przepełnione piersi to odciągnij przed przystawieniem dziecka niewielką ilość pokarmu w celu zmiękczenia otoczki i pobudzenia wypływu pokarmu,
- zacznij karmienie od piersi, która jest mniej bolesna,
- sprawdź, czy dziecko jest dobrze przystawione !
- karm często, aby nie dopuścić do przepełnienia piersi
- zmieniaj pozycje w czasie jednego karmienia (klasyczna, spod pachy)
- delikatnie odłączaj dziecko od piersi wsuwając palec w kącik ust dziecka.
Po karmieniu smaruj brodawki pokarmem, pozwalając mu wyschnąć na skórze, susz i wietrz brodawki, używaj za każdym razem świeżej pieluchy z tetry do stanika, lub świeżych wkładek.
Nigdy:
- nie stosuj kapturków!
- nie używaj do mycia piersi mydła!
- nie stosuj kremów!
Możesz:
- w przypadku bardzo silnej bolesności przyjmować środki przeciwbólowe (paracetamol)
- w ostateczności przerwać karmienie na 24 godz., w tym czasie leczyć uszkodzone brodawki, regularnie odciągać pokarm i karmić dziecko łyżeczką.
ZASTÓJ POKARMU
Objawy zastoju: wyczuwalne stwardnienie w piersi, tkliwość, niewielkie zaczerwienienie, temperatura ciała w normie, dość dobre samopoczucie.
Przyczyny zastoju to:
- zbyt długie przerwy pomiędzy karmieniami,
- brak karmienia nocnego lub zbyt krótkie karmienia,
- zła technika karmienia, nadprodukcja pokarmu,
- miejscowy ucisk np. biustonosza, palca przy karmieniu (chwyt nożycowy, punktowy),
- uraz piersi (uderzenie, forsowny masaż),
- zaburzenia odruchu wypływu pokarmu (emocje, przemęczenie).
Postępowanie:
- karm często, zwłaszcza piersią z zastojem,
- przystawiaj dziecko w różnych pozycjach (szczególnie polecana jest pozycja spod pachy),
- przed karmieniem dziecka stosuj ciepłe okłady np. prysznic i odciągnięcie niewielkiej ilości pokarmu w celu zmiękczenia otoczki,
- rozpoczynaj karmienie od piersi, w której jest zastój,
- po nakarmieniu dziecka stosuj zimne okłady a najlepiej okłady z liści kapusty,
- między karmieniami odpoczywaj.
Przygotowanie kapusty: główkę białej kapusty myjemy, rozdzielamy liście i przechowujemy w lodówce.
Okłady z liści kapusty: po wyjęciu z lodówki kilku liści kapusty (wystarczająca do obłożenia 1 lub 2 piersi), liście rozgniatamy przy pomocy tłuczka, wałka, kładziemy na pierś na to pieluchę z tetry i biustonosz. Okład trzymamy 1 – 1.5 godziny, po czym liście kapusty wyrzucamy, wykonujemy ciepły okład np. prysznic i przystawiamy dziecko do piersi. Po zakończonym karmieniu zakładamy ponownie okład z liści kapusty. Procedurę powtarzamy przez 24 godziny i dłużej do momentu, aż zniknie problem z piersią.
To ważne – Pozycję do karmienia należy wybrać tak, aby broda dziecka znajdowała się po stronie zastoju
ZAPALENIE PIERSI
Najczęściej występuje między 2 a 5 tygodniem po porodzie, choć może zdarzyć się na każdym etapie laktacji. Pokarm przy zapaleniu piersi jest bezpieczny dla dziecka. Nagłe odstawienie dziecka od piersi jest błędem , gdyż wydłuża leczenie.
Objawy zapalenia:
- pierś twarda, obrzęk, zaczerwienienie, silna bolesność,
- samopoczucie złe jak przy grypie ( dreszcze, bóle kostne, bóle głowy, gorączka powyżej 38,5°C).
Postępowanie:
- podobnie jak w zastoju pokarmu , a ponadto – jeśli były uszkodzone brodawki, intensywne ich leczenie,
- możesz stosować leki p/gorączkowe i p/bólowe zdarza się , że trzeba wziąć antybiotyk,
- dużo odpoczywaj w łóżku wraz z dzieckiem (dziecko powinno być z matką),
- pij płyny stosownie do pragnienia.
NIE MASUJ I NIE POZWALAJ NIKOMU MASOWAĆ PIERSI
NIE STOSuJ GORĄCYCH OKŁADÓW – jedynie ciepłe przed karmieniem,
NIE PRZERYWAJ KARMIENIA!
ODCIĄGANIE I PRZECHOWYWANIE POKARMU
Pokarm odciągamy:
- jeśli mamy przepełnione piesi (w celu zmiękczenia otoczki)
- dziecko z jakiś powodów słabo ssie i musimy go dokarmiać
- dla zwiększenia produkcji pokarmuNie należy odciągać pokarmu po każdym karmieniu piersią!Mleko odciągamy:
- ręcznie,
- przy pomocy odciągacza
- laktatora.
Przed odciąganiem pokarmu, umyj bardzo dokładnie ręce i przestrzenie między palcami. Naczynie do którego odciągasz pokarm, musi być przeznaczone wyłącznie do tego celu, wygotowane ( lub jednorazowe). Dbaj o czystość ciała, bielizny, zwłaszcza biustonosza. Jeśli pokarm będziesz przechowywała, to na opakowaniu naczynia napisz datę odciągnięcia pokarmu
Ręczne odciąganie pokarmu
Mleko wyprowadzaj jedynie z zatok mlecznych układając palce na granicy otoczki i piersi Kciuk i palec wskazujący przybliżaj do siebie, jednocześnie wykonuj lekki ruch do przodu. Czynność powtarzaj wielokrotnie, zmieniając ułożenie kciuka i palca wskazującego wokół piersi jak na tarczy zegara (np. kciuk godz. 3, palec wskazujący godz. 9 itp.).
Przechowywanie pokarmu
Pokarm można przechować:
- w temperaturze pokojowej do 12 godzin
- w lodówce w (+ 4°C ) do 4 dni
- w zamrażalniku z osobnymi drzwiami ( -10°C) do 3 miesięcy
- w zamrażarce ( -18°C) od 6 do 12 miesięcy
- Pokarmu nie należy gotować przed podaniem dziecku, wystarczy podgrzać do temperatury 37°C.
- Raz odmrożonego pokarmu nie wolno ponownie zamrażać !
- Przechowywać pokarm w małych porcjach.
Kilka rad dla mam karmiących swoje pociechy mlekiem z butelki.
- Butelka po każdym karmieniu musi być dokładnie umyta, wyparzona, wysuszona. Ogranicz do minimum stosowanie środka do mycia naczyń lub innych środków.
Jeśli kupujesz mleko dla dziecka w sklepie spożywczym to:
- musi być ono dostosowane do wieku dziecka,
- sprawdź datę ważności – nie kupuj nigdy mleka przeterminowanego lub gdy kończy się termin ważności,
- po otwarciu pudełka , zwróć uwagę czy nie ma w nim grudek lub jakiś zanieczyszczeń, jeśli są zrezygnuj z podawania tego mleka,
- przeczytaj dokładnie instrukcję przygotowania mleka ,
- przygotuj mleko dla dziecka zgodnie z ilościami podanymi w tabeli – nie zwiększaj lub zmniejszaj ilości zalecanych miarek mleka.
- mleko przygotuj na przegotowanej najlepiej mineralnej wodzie, przeznaczonej dla noworodków i niemowląt
Przestrzegaj zasad higieny !!!
Dziecko żywione sztucznie musi być pojone między posiłkami, przegotowaną niesłodzoną wodą.
ŻYCZĘ POWODZENIA I DUŻO RADOŚCI
Mirosława Ryba – Romanowska
POŁOŻNA
Trener Szkoły Rodzenia NZOZ „Zawidawie”
ul. Krzywoustego 290 we Wrocławiu
Dodaj komentarz